BRUKSELA—Dziś, podważając wiarygodność unijnego prawa ochrony przyrody i zagrażając odbudowie populacji wilków w Europie, Parlament Europejski zagłosował za poparciem propozycji Komisji Europejskiej zmierzającej do osłabienia ochrony wilków w Unii Europejskiej, co oznacza, że polowania na wilki znów będą możliwe.
Jest to ostatni etap procesu legislacyjnego dążącego do obniżenia poziomu ochrony prawnej wilka w UE – z ochrony ścisłej do częściowej. W marcu tego roku KE zaproponowała zmianę statusu ochrony wilka w unijnej dyrektywie siedliskowej, po tym jak w grudniu 2024 r. Stały Komitet Konwencji Berneńskiej przyjął wniosek KE o obniżenie poziomu ochrony tego gatunku. Rada UE zatwierdziła tę propozycję kilka tygodni temu.
To niepokojący precedens dla ochrony przyrody w Europie. Zgodnie z dyrektywą siedliskową, takie decyzje muszą opierać się na podstawach naukowych. Ścisła ochrona umożliwiła wzrost populacji wilków, jednak gatunek ten nadal znajduje się w niekorzystnym stanie ochrony w sześciu z siedmiu biogeograficznych regionów UE. Ponadto istnieje naukowy konsensus, że wzrost liczby polowań na wilki nie jest skuteczną metodą zapobiegania konfliktom z hodowcami, nie prowadzi także do zwiększenia liczebności populacji dzikich zwierząt będących naturalnym pokarmem wilków.
„Wilki są niezbędne dla funkcjonowania zdrowych ekosystemów, ale dzisiejsze głosowanie traktuje je jak problem polityczny, a nie wartość przyrodniczą – powiedziała Ilaria Di Silvestre, Dyrektorka ds. Polityki i Rzecznictwa w Europie w Międzynarodowym Funduszu na rzecz Dobrostanu Zwierząt (IFAW). – Brakuje danych naukowych uzasadniających obniżenie poziomu ochrony, ale instytucje unijne to zignorowały. Podejmowanie decyzji podyktowanych interesami politycznymi, a nie faktami, grozi zaprzepaszczeniem dekad postępu w ochronie przyrody.”
„To smutny dzień dla bioróżnorodności i dzikich zwierząt – powiedziała Léa Badoz, Specjalistka ds. Programowych w Eurogroup for Animals. – UE niegdyś była dumna z bycia liderem w dziedzinie ochrony przyrody. Teraz obserwujemy jak kluczowe gatunki, takie jak wilk, są poświęcane dla krótkoterminowych interesów politycznych, które nie przyniosą korzyści nikomu. Państwa członkowskie muszą działać teraz i zrobić to, co słuszne. Wilki nadal potrzebują silnej ochrony, jeśli naprawdę zależy nam na ratowaniu przyrody Europy.”
Dr Joanna Swabe, Starsza Dyrektorka ds. Spraw Publicznych w Humane World for Animals Europe, podkreśla: „Decyzja o obniżeniu statusu ścisłej ochrony wilków nie zwalnia państw członkowskich z odpowiedzialności za utrzymanie korzystnego stanu ochrony wilków, ani nie oznacza, że mogą one unikać inwestowania w rozwiązania sprzyjające współistnieniu ludzi i wilków.”
Mimo decyzji Parlamentu Europejskiego, państwa członkowskie UE wciąż mogą utrzymać ścisłą ochronę wilków – co zdecydowanie rekomendują organizacje zajmujące się ochroną przyrody. Państwa członkowskie są nadal prawnie zobowiązane do osiągnięcia i utrzymania korzystnego stanu ochrony populacji wilków.
Głęboko niepokojące jest również to, że Parlament Europejski zastosował nadzwyczajną procedurę w celu przeforsowania tę kontrowersyjną propozycję, omijając zwykłą procedurę legislacyjną stosowaną do wniosków Komisji – jakby umożliwienie większej liczby polowań na wilki było sprawą najwyższej wagi. Trend przyspieszania osłabiania przepisów dotyczących ochrony przyrody to niepokojące zjawisko, które ogranicza demokratyczną debatę i zagraża przyszłości ochrony środowiska w Europie.